در سوگ استاد احمد مدقق يزدي


 فاطمه توكلي

هفته نامه آیینه یزد


خبرت هست كه بي روي تو آرامم نيست

طاقت بار فراق اين همه ايامم نيست (سعدي)

استاد احمد مدقق يزدي، معلمي فرهيخته و آگاه، نويسنده اي توانا، شاعري خوش ذوق، مصححي برگزيده و ناشري شايسته تقدير، در سال 1312 شمسي در خانواده اي فرهنگي و پايبند به شريعت به دنيا آمد. پدر ايشان عالمي مذهبي بود كه در تربيت فرزند خود جديت و حساسيت خاصي را به كار مي‌گرفت و همين امر موجب تربيت و پرورش فرزندي نيك و متعهد به خانواده و انساني عالم و انديشمند و درستكار گرديد.

كس درنيامدست بدين خوبي از دري

ديگر نياورد چو تو فرزند مادري (سعدي)

استاد مدقق پس از گذراندن تحصيلات مقدماتي در يزد، در سال 1338 براي تحصيل در رشته زبان و ادبيات فارسي به دانشگاه مشهد رفت و تحت تعليم استادان بزرگ ادبيات كشور همچون روانشادان غلامحسين يوسفي، محمد علي رجايي بخارايي و جلال متيني اين دوره را به پايان رساند. پس از آن دوره كارشناسي ارشد ادبيات فارسي را نزد استادان بزرگواري نظير زنده يادان محمد جعفر محجوب، محمد علي كاردان و پرويز ناتل خانلري در دانشسراي عالي تهران گذراند.

تو را نام از بزرگي در عبارت چون نمي‌گنجد

به توشيحش كنم در يك غزل درج از سخنداني(محتشم كاشاني)

زنده ياد استاد مدقق در طول زندگي ارزشمند خود مسئوليت‌هاي متعددي را بر عهده داشت. ايشان پيش از تحصيلات دانشگاهي براي مدت كوتاهي در اداره كل بهداشت تهران مشغول به كار شد و پس از پايان تحصيلات دانشگاهي همكاري خود را از سال 1344 به عنوان معلم در اداره فرهنگ وقت آن زمان آغاز كرد ؛ مدتي نيز معاونت دبيرستان ايرانشهر را بر عهده داشت و پس از 25 سال خدمت در آموزش و پرورش و تربيت دانش آموزاني زبده و كارآمد به خواست خود در سال 1369 بازنشسته شد و با اخذ مجوز نشريه داخلي دانشگاه يزد(مهر)، به عنوان مدير مسئول نشريه خبري پژوهشي دانشگاه يزد اولين شماره اين نشريه را در آذرماه 69 منتشر كرد. اين نشريه پس از 15 سال انتشار و چاپ شماره 85 آن در اسفند ماه 1384 با تغيير تدابير مسئولين دانشگاه منتشر نشد و استاد مدقق به دليل علاقه وافري كه به كتاب و مطالعه داشت با اخذ مجوز از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي، انتشارات سامي را در سال 1385 بنياد نهاد.

استاد مدقق علاوه بر مسئوليت‌هاي رسمي، در كارهاي خيرخواهانه و عام المنفعه نيز مانند ساخت مدرسه، كمك به نيازمندان و.. . فعاليت مي‌كرد.

اي همه خوبي تو را پس تو كرايي كه را

اي گل در باغ ما پس تو كجايي كجا(مولانا)

زنده ياد استاد مدقق نويسنده اي زبردست و توانا بود و مطالب زيادي را در روزنامه‌هاي يزد و نشريه خبري پژوهشي دانشگاه يزد به قلم تحرير درآورد. علاقه استاد به كتاب و گسترش فرهنگ و ادب منجر به تصحيح دو تذكره به نام‌هاي "تذكره نصرآبادي" و "تحفه سامي" شد كه كتاب تذكره نصرآبادي در سال 1379 به عنوان كتاب برگزيده سال دانشگاهي انتخاب شد و انتشارات دانشگاه يزد به دليل چاپ اين كتاب به عنوان انتشارات برگزيده سال دانشگاهي معرفي گرديد و كتاب تحفه سامي نيز از بين 5887 عنوان كتاب در دوازدهمين دوره جايزه كتاب فصل بهار سال 89 در بخش متون قديمي، شايسته تقدير شناخته شد و انتشارات سامي نيز عنوان انتشارات شايسته تقدير را به خود اختصاص داد. كتاب "جوانان چه مي‌خواهند؟" نيز به كوشش استاد مدقق يزدي و توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي تأليف گرديد.

روانشاد مدقق يزدي دستي در شعر داشت و اشعار متعددي از ايشان با درونمايه‌هاي سبك عراقي و همچنين شعر نو بر جاي مانده است.

هر لحظه دوري تو سالي است

هر خاطره اي ز تو وصالي است

در خلوت عاشقانه من

جاي تو هزار بار خالي است (ا.م)

استاد مدقق دوستدار ائمه اطهار بويژه سيدالشهداء عليه السلام بود :

رهرو راه خدا حسين ،حسين است

مظهر مهر و وفا حسين، حسين است

آنكه برافراخت پرچم شرف و عشق

در حرم كبريا حسين ،حسين است

آنكه نشانده است در سراسر گيتي

سرخترين لاله‌ها حسين ،حسين است (ا.م)

استاد مدقق يزدي به روابط دوستي خود بسيار پايبند بود و به قول خود ايشان، دير پيوند و دير گسل بود. رازدار بود و بسيار ملاحظه دوستان مي‌كرد. استاد شمع محفل ياران و خويشان بود و با سخنان دلنشين و شيرين خود هميشه رونقي نو به مجالس مي‌بخشيد. زنده ياد مدقق سخنوري نكته دان و منتقدي صريح، دوستي گرم و صميمي، متواضع و صبور، به ظاهر جدي و در درون سرشار از احساس بود.

صفاي خلوت و لطف حضور يعني تو

جلاي روشني ماه و هور يعني تو

وجود گرم تو آتش زند به خرمن ماه

طلوع مهر و شراب طهور يعني تو

تو اوج نقطه احساس و مظهر دركي

نگارخانه عشق و غرور يعني تو (ا.م)

استاد مدقق هميشه عاشق پيشه، شاد و سرزنده و اميدوار به زندگي بود و سختي‌هاي زندگي هر چند او را همچون ديگر انسان‌ها آزار مي‌داد ولي نمي‌توانست ذره اي از اميد او به ايزد منان و عشق به زندگي بكاهد. زنده ياد مدقق يزدي در كمك به دوستان و اقوام و همكاران خود هميشه پيش قدم بود و با انديشه والا و مشاوره، آنان را در حل مشكلات راهنمايي مي‌كرد. در پايمردي و وساطت براي رفع موانع و ياري به مردم پيش قدم بود. تمايلات و عقايد خود را فقط به دوستان بسيار نزديك مي‌گفت و همين امر موجب مي‌شد كه اطرافيانش دير به خصوصيات اخلاقي و ويزگي‌هاي شخصي ايشان پي ببرند.

هر بار كه از پيش تو بر مي‌گردم

از دفعه پيش تشنه‌تر مي‌گردم

چون شاخه زرد از درخت افتاده

پژمرده و زرد و بي ثمر مي‌گردم

گويند خطرهاست در اين وادي عشق

مي دانم و دنبال خطر مي‌گردم

من مرد هنرورزم و بي آتش شوق

افسرده و زار و بي هنر مي‌گردم (ا.م)

خزان امسال، خزان عمر پر بركت استاد مدقق بود. اين بزرگمرد اديب در تاريخ يازدهم آبان ماه بدرود حيات گفت و جمع كثيري از دوستداران خود را به سوگ نشاند. بي گمان نام و ياد نيكش تا هميشه جاويد خواهد ماند.

اگر به زمان بيانديشي

شمردن لحظه‌ها كار دشواري است!

از زمان فراتر رو

به آسمانها

به ستاره‌هاي دور

به كهكشان‌هاي بكر و دست نخورده

كه هيچ انديشه اي بدان راه نيافته است

و در آن جا ،

دور از همه چيز ،

دور از همه كس

اميد ديدار را باور كن

تا شمردن لحظه‌ها آسان شود!(ا.م)

منابع:

1- مدقق يزدي احمد :گلچين نگاه، نشريه خبري پژوهشي دانشگاه يزد(مهر)، شماره‌هاي 65،69،72،77،84. لازم به ذكر است كه استاد مدقق اشعار خود را با نام مختصر (ا.م)نيز مي‌نوشتند.

2-كاظميني،ميرزامحمد:دانشنامه مشاهير يزد،بنياد فرهنگي ،پژوهشي ريحانه الرسول (س)، جلد دوم ،صص 3-1392 ،يزد ،سال1382

3-سعدي ،مصلح بن عبدالله: كليات سعدي، به اهتمام: محمدعلي فروغي، انتشارات اميركبير.

4-بلخي، مولانا جلال‌الدين محمد: غزليات شمس تبريز، مقدمه، گزينش و تفسيراز محمدرضا شفيعي كدكني، چاپ اول ،تهران، انتشارات سخن،1387

5-محتشم ،علي بن محمد: ديوان محتشم كاشاني ،تصحيح احمد بهداروند، تهران ،چاپ دوم، انتشارات نگاه ،1382
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا